Aften in de mond: oorzaken, symptomen en behandeling

Wat zijn aften en waarom ontstaan ze? Lees over mogelijke oorzaken, herkenbare symptomen en behandelopties bij aften in de mond.

Maak direct een afspraak

Scroll verder

Wat zijn aften en hoe herkent u ze?

Aften zijn kleine, oppervlakkige zweertjes die ontstaan op het slijmvlies in uw mond. Ze zien eruit als witgele plekjes met een rood, ontstoken randje en zijn vaak pijnlijk, vooral bij aanraking of tijdens het eten van zuur of gekruid voedsel. De medische term voor een aft is stomatitis aphthosa.

Hoewel de precieze oorzaak niet altijd duidelijk is, gaat het bij aften om een lokale ontstekingsreactie. Ze zijn niet besmettelijk, in tegenstelling tot koortslipblaasjes die door een virus worden veroorzaakt. De meeste aften verdwijnen vanzelf binnen één tot twee weken.

Er zijn verschillende vormen van aften. De meest voorkomende zijn de zogenoemde ‘gewone aften’, die klein blijven en snel genezen. In zeldzame gevallen kunnen grotere of meerdere aften tegelijk ontstaan, wat pijnlijker kan zijn en soms wat langer aanhoudt.

Maak direct een afspraak Hulp nodig?

Wat zijn de oorzaken van aften in de mond?

De exacte oorzaak van aften is vaak niet goed aan te wijzen. Wel zijn er verschillende factoren die een rol kunnen spelen bij het ontstaan ervan. Zo kunt u bijvoorbeeld sneller aften krijgen bij een verminderde weerstand, zoals tijdens stressvolle periodes of bij slaaptekort. Ook kleine beschadigingen in de mond, zoals bijten op de binnenkant van uw wang of irritatie door een beugel, kunnen het slijmvlies kwetsbaar maken voor aften.

Daarnaast kunnen bepaalde voedingsstoffen of het ontbreken ervan bijdragen aan het ontstaan. Denk hierbij aan een tekort aan ijzer, vitamine B12 of foliumzuur. Ook wordt er bij sommige mensen een verband gezien tussen het gebruik van tandpasta met natriumlaurylsulfaat (SLS) en het vaker voorkomen van aften.

Hormonale veranderingen, zoals tijdens de menstruatie, en genetische aanleg kunnen ook een rol spelen. Tot slot zijn er aandoeningen zoals coeliakie of de ziekte van Crohn waarbij aften vaker voorkomen, al is dat zeldzaam.

De precieze aanleiding verschilt dus per persoon. Het bijhouden van een dagboek kan soms helpen om een patroon te herkennen, zeker als u regelmatig last hebt van terugkerende aften.

Welke symptomen geven aften en waar in de mond komen ze voor?

Een aft begint vaak met een branderig of tintelend gevoel op een plek in de mond. Binnen één tot twee dagen ontstaat er een klein, rond zweertje met een witte of gelige kern en een rode, ontstoken rand. De pijn kan variëren van licht tot scherp, en wordt meestal erger bij aanraking, eten of tandenpoetsen.

U kunt aften op verschillende plekken in uw mond krijgen. De meest voorkomende locaties zijn:

Op of onder de tong
Aan de binnenkant van de lippen of wangen
Op het zachte gehemelte
Op of bij het tandvlees (maar nooit direct op het harde bot)

De grootte en duur van een aft kunnen verschillen. Kleine aften zijn vaak minder dan een centimeter groot en genezen vanzelf binnen 7 tot 14 dagen. Grotere aften kunnen meer tijd nodig hebben en laten soms een litteken achter. Wanneer er meerdere aften tegelijk ontstaan, spreken we van recidiverende aften, wat extra vervelend kan zijn.

Aften zijn niet prettig, maar meestal onschuldig. Houdt de pijn aan of krijgt u ze erg vaak? Dan is het verstandig om uw tandarts of huisarts te raadplegen om andere oorzaken uit te sluiten.

Wat kunt u doen bij aften? Mogelijke behandelingen en adviezen

Aften genezen in de meeste gevallen vanzelf, zonder dat een behandeling nodig is. Toch kunt u veel doen om de klachten te verlichten en het genezingsproces te ondersteunen. Welke aanpak geschikt is, hangt af van de ernst van de klachten en hoe vaak u ermee te maken heeft.

Bij milde klachten kan het vermijden van irriterende voeding, zoals zure of pittige producten, al helpen. Ook het zorgvuldig poetsen van uw tanden met een zachte borstel en tandpasta zonder natriumlaurylsulfaat (SLS) kan verlichting geven.

Wanneer de pijn hinderlijk is, kunt u tijdelijk gebruikmaken van producten die de plek verdoven of beschermen. Denk hierbij aan een mondgel met lidocaïne of chloorhexidine. Deze middelen zijn zonder recept verkrijgbaar bij de apotheek. In sommige gevallen schrijft de tandarts of huisarts een ontstekingsremmende mondspoeling of zalf voor, vooral bij grote of langdurige aften.

Heeft u regelmatig last van terugkerende aften? Dan kan het nuttig zijn om uw bloed te laten controleren op tekorten aan ijzer, foliumzuur of vitamine B12. Bij ernstige of aanhoudende klachten kan doorverwijzing naar een medisch specialist nodig zijn om andere oorzaken uit te sluiten.

Let op: hoewel er veel natuurlijke middelen worden genoemd, zoals honing, kamillethee of aloë vera, is het bewijs voor hun effectiviteit beperkt. Gebruik deze middelen alleen als aanvulling en nooit als vervanging van reguliere adviezen.

Hoe voorkomt u terugkerende aften? Praktische tips op een rij

Aften zijn niet altijd te voorkomen, maar er zijn wel manieren om de kans op het ontstaan ervan te verkleinen. Vooral als u regelmatig last heeft, kan het nuttig zijn om aandacht te besteden aan mogelijke triggers in uw dagelijks leven.

Een gezonde mondhygiëne is belangrijk. Poets voorzichtig met een zachte tandenborstel en gebruik bij voorkeur een tandpasta zonder schuimmiddel (SLS), omdat dat minder prikkelend is voor het mondslijmvlies. Let ook op beschadigingen in uw mond, bijvoorbeeld door te hard poetsen, scherpe stukjes voedsel of orthodontische apparatuur.

Sommige mensen ervaren dat bepaalde voedingsmiddelen zoals citrusfruit, noten of pittige kruiden een uitbraak kunnen uitlokken. Het kan helpen om in zo’n geval een voedingsdagboek bij te houden om verbanden te herkennen.

Daarnaast zijn er algemene leefstijlmaatregelen die mogelijk een positieve invloed hebben.

Mogelijke manieren om aften te helpen voorkomen:

Zorg voor voldoende rust en een gebalanceerd voedingspatroon met voldoende ijzer, foliumzuur en vitamine B12
Vermijd mondbeschadiging door voorzichtig te eten en zorgvuldig te poetsen
Beperk stressmomenten of leer beter omgaan met spanning
Gebruik tandpasta zonder natriumlaurylsulfaat (SLS)
Laat bij aanhoudende klachten eventueel bloedonderzoek doen via uw arts

Aften blijven deels onvoorspelbaar, maar met bovenstaande tips kunt u mogelijk het risico op terugkerende klachten verkleinen.

Een leven lang een mooie en gezonde glimlach

Fantastisch! U overweegt een afspraak bij De Gebitskliniek te maken voor een behandeling tegen een bittere of vieze smaak in uw mond. Wij streven ernaar dat u zich vanaf het allereerste moment comfortabel en op uw gemak voelt. Daarom zullen we uitleggen wat u kunt verwachten als u een afspraak maakt.

Maak direct een afspraak

Stap 1

Kennismaking

Tijdens uw afspraak maakt u kennis met uw behandelaar, waarbij uw vragen en wensen worden besproken. De mogelijke behandeling, kosten en vergoeding van uw zorgverzekeraar worden besproken.

Stap 2

Behandeling

Indien u dat wenst wordt de besproken behandeling gestart. Wij zijn gespecialiseerd in de behandeling van mensen met angst voor de tandarts, en houden graag rekening met uw wensen.

Stap 3

Nazorg

Ook na de behandeling is het van belang dat u uw gebit met regelmaat laat controleren. Dat kan bij ons, maar ook elders. U kies zelf of u zich bij ons wilt inschrijven voor uw periodieke controle.

Veelgestelde vragen

Zijn aften besmettelijk?

Nee, aften zijn niet besmettelijk. Ze ontstaan door een lokale ontstekingsreactie in de mond, en niet door een virus of bacterie die overdraagbaar is.

Wat is het verschil tussen een aft en een koortslip?

Een aft zit aan de binnenkant van de mond en is niet besmettelijk. Een koortslip wordt veroorzaakt door het herpesvirus (een aft heeft niets met het herpesvirus te maken), zit meestal aan de buitenkant van de lip en is wél besmettelijk.

Hoelang duurt een aft?

Kleine aften verdwijnen meestal vanzelf binnen 7 tot 14 dagen. Grotere aften kunnen iets langer aanhouden.

Wanneer moet ik naar de tandarts?

Neem contact op met uw tandarts als de aften groot zijn, niet binnen twee weken verdwijnen, erg pijnlijk zijn of regelmatig terugkeren.

Kunnen aften ontstaan door stress of vermoeidheid?

Ja, stress en vermoeidheid worden vaak genoemd als mogelijke triggers, hoewel dat per persoon kan verschillen.

Kan ik aften behandelen met natuurlijke middelen?

Sommige mensen gebruiken bijvoorbeeld honing of kamille, maar het wetenschappelijk bewijs voor de effectiviteit daarvan is beperkt. Gebruik dit alleen als aanvulling.

Is er een verband tussen voeding en aften?

Bij sommige mensen kunnen bepaalde voedingstekorten of irriterende voedingsmiddelen bijdragen aan het ontstaan van aften. Een voedingsdagboek kan helpen om patronen te herkennen.

Komt het vaker voor bij bepaalde mensen?

Ja, erfelijke aanleg speelt een rol. Ook mensen met bepaalde auto-immuunziekten of vitaminetekorten kunnen gevoeliger zijn.

Wat te doen tegen pijn bij aften?

U kunt de aft aanstippen met een pijnstillende mondgel met lidocaïne. Het kan bij aanhoudende pijn helpen een paracetamol te nemen, en bij kinderen kan een waterijsje helpen de pijn wat te verzachten.

Waarom De Gebitskliniek?

De Gebitskliniek staat voor een hoogwaardige kwaliteit en persoonlijke zorg.

Wij hebben specialisten in huis op ieder vakgebied, u wordt niet doorverwezen

Wij nemen de tijd voor u en luisteren naar uw wensen.

Wij zijn gespecialiseerd in de behandeling van mensen met angst voor de tandarts.

U kunt bij ons ook op zaterdag terecht.

Na behandeling kunt u voor controle terug naar uw oude tandarts. Wilt u wel naar ons overstappen dan regelen wij de gehele overstap.

Wij declareren bij alle zorgverzekeraars. U kunt rechtstreeks bij ons terecht zonder doorverwijzing.

Anoniem

Zorgkaart Nederland

“Gelukkig ben ik hier bij De Gebitskliniek zo fijn geholpen dat ik weer met een gerust hart naar de tandarts kan, dankjulliewel!”

Ik zie er normaal altijd een beetje tegenop om naar de tandarts te gaan omdat ik in het verleden vaak nare ervaringen heb gehad. Gelukkig ben ik hier bij De Gebitskliniek zo fijn geholpen dat ik weer met een gerust hart naar de tandarts kan, dankjulliewel!

Bekijk onze specialisten

Ons team heeft liefde en passie voor het vak. Wij behandelen onze cliënten zoals zij graag behandeld willen worden. Wij nemen de tijd voor u en geven graag gehoor aan uw persoonlijke wensen. Bekijk hier onze specialisten die u kunnen helpen.

Nog vragen?

Wij helpen u graag.

Bel ons direct op 0184-63 69 64. Komt het u nu even niet uit of is onze tandartspraktijk al gesloten? Laat een bericht achter en wij nemen zo spoedig mogelijk contact met u op.

Wat is uw vraag?

Voornaam*

Voornaam is verplicht.

Achternaam*

Achternaam is verplicht.

Telefoonnummer*

Telefoonnummer is verplicht.

E-mail*

E-mail is verplicht.

Bekijk hier veelvoorkomende problemen.

Bij De Gebitskliniek staan we klaar om u te ondersteunen bij mogelijke problemen die u kunt ervaren. We hebben een aantal veelvoorkomende problemen uitgelicht. Ervaart u problemen met uw gebit, neem dan contact met ons op, wij helpen u graag.